Bản đồ công nghệ triển vọng - một sản phẩm bổ xung kỳ lạ

Để phân tích về hết thảy những công ty này, có nhẽ phải cần đến một quân đoàn các chuyên gia. Nhưng Quid làm khác: Công ty tạo một phần mềm, sử dụng một số thuật toán một mực để hệ thống hóa tri thức về các công ty này cũng như các sản phẩm và thể nghiệm của họ. Trên chương trình của Quid hiển thị các bằng sáng chế, tin tưởng.#, Website của các hãng, các phòng thể nghiệm, các tổ chức, các thông cáo báo chí của họ, các xuất bản phẩm nghiên cứu, danh sách nhân viên và các hợp đồng lao động, tài liệu về trợ cấp chính phủ, địa chỉ Twitter v.V... Từ cả thảy những dữ liệu này, phần mềm lọc ra những từ và của khóa có khả năng biểu hiện ý tưởng chính của các dự án (của các nhóm làm việc, các dự án khởi nghiệp), lĩnh vực kiến thức hay lĩnh vực công nghệ cụ thể mà chúng thuộc về. Những mực khóa (hàng trăm trên mỗi công ty) có thể coi như các gene vậy. Ứng với từng công ty là tổ hợp đặc trưng các gene công nghệ riêng nhưng ở các công ty khác nhau lại có thể có không ít gene chung. Việc thu thập và so sánh các mã gene như thế có thể giúp phát hiện những mối liên quan trước đây không được để ý. Tính trực giác trong trường hợp này giúp tìm ra các quy luật. Chẳng hạn, các bó gene vận hành theo "nguyên lý của lực hấp dẫn" - càng nhiều chủ đề trùng lặp giữa các công ty - chúng càng bị hút vào với nhau. Cho nên, các doanh nghiệp và dự án giống nhau sẽ tạo nên các tập đoàn lớn (về kỹ thuật, tài chính, vật lý, tin học, sinh học, thiết kế...) Và số này đến lượt mình lại được chia nhỏ thành các bộ phận khác nhau. Việc so sánh "mọi thứ với mọi thứ" là sứ mạng của chương trình. Cơ sở dữ liệu của Quid phình ra tới 120.000 tài liệu mỗi ngày. Không một ai có thể đọc hết chúng, tức thị, họ chẳng thể tìm các quy luật, sự trùng hợp và giao cắt - việc này chỉ có máy tính mới thực hiện được. Chính chúng đã tách ra những thông báo hữu dụng từ những nhóm quan hệ này. Dĩ nhiên là theo các nguyên tắc con người đặt ra. Một trong hai nhà sáng lập Quid và là tổng giám đốc Công ty là Bob Goodson. Những sáng kiến triển vọng sinh ra ở những nơi nào? Đang có các xu hướng công nghệ nào? Ai tài trợ cho chúng? Các nhà đầu tư mạo hiểm sẽ rất hích với những thông báo này. Họ luôn muốn giảm rủi ro khi đầu tư vào phát triển cái gì đó mới mẻ. Và mặc dù không phải mọi thứ trong lĩnh vực công nghệ và tài chính đều được phơi bày trên mạng, nhưng ngay cả những thông tin được công khai cũng đủ để đưa đến những kết luận thích thú. Đặc biệt, khi bạn biết mình đang cần cái gì. Các đường liên kết các ý tưởng (trong các bằng sáng chế và tài liệu khác) đang vạch ra trên bản đồ công nghệ các vệt trắng. Đó là những nơi đáng để thực hiện các công việc nghiên cứu, tình báo... Quid rất được các công ty và tổ chức đang ở vị trí giao nhau của các ngành chú ý. Ở các vị trí giao nhau của các ngành như thế thường phát sinh các thứ khích, có khả năng tạo nên những đột phá lớn, na ná với các mô hình đã có trong tự nhiên: Những sinh vật thú nhận nhất là những sinh vật lai, thừa hưởng các gene dị biệt đáng kể từ bố và mẹ. Điều gì sẽ xảy ra khi đó? Sẽ là một cá thể có nhựa sống mãnh liệt hơn hay là một nhánh cụt của tiến hóa? Nói trước về việc đó là khó nhưng theo quan điểm của Quid, những hẩu lốn sáng tạo như thế là xứng đáng để các nhà đầu tư và các đối tác công nghiệp để ý tới. Tỉ dụ, chuyện gì sẽ xảy ra với các ngành sinh dược, truyền thông xã hội, quảng cáo hướng đối tượng, công nghiệp trò chơi và ngành gene học? Nhưng ở các "vệt trắng" giữa những lĩnh vực rất khác nhau này đều đã có một vài công ty và dự án rồi! tỉ dụ, một công ty Mỹ là Insilicos đã phát triển phần mềm nhận dạng dấu ấn sinh học, phân tách protein... Những nhiệm vụ này đòi hỏi thiết bị xử lý đồ họa công suất lớn. Điều này xúc tiến Công ty Nvidia, vốn chỉ rành về điện tử, trở nên gần gũi hơn với phân khúc "sinh, y, dược". Đối với nVidia, điều này có thể dẫn đến một hướng cầm đầu tư mới. Hay như Foldit, một dự án mới, đang mượn các ý tưởng của công nghệ trò chơi vào giải quyết nhiệm vụ khoa học thuần túy. Dự án đề nghị tuốt tuột những tình nguyện viên thi... Tạo nếp gấp protein. Với các tình nguyện viên, đây chỉ là cuộc thi giống như ráp hình, nhưng sản phẩm rút cục lại là các phương pháp tốt nhất để tạo nếp gấp trên một loại protein nào đó vốn rất cấp thiết trong công nghiệp dược. Một nhóm độc nhất chẳng thể xoay xở với bài toán này vì nó đòi hỏi phải cân nhắc rất nhiều phương án, nhưng với hàng nghìn người trên Internet thì vấn đề được giải quyết như thường. Thí dụ khác về sự giao nhau của các đề tài: Một nền móng phân tích ngữ cảnh kiểu như đang có ở Công ty Proximic từ đầu được xác định dùng cho lăng xê hướng đối tượng, nhưng sau đó được Công ty Selventa ứng dụng theo cách khác, với những sáng tạo riêng. Dựa vào phương tiện này, Selventa tiến hành phân tách thống kê phản ứng với các chế phẩm mới của hàng nghìn bệnh nhân và nhận diện các dạng phản ứng thuốc. Các thông báo này rất quan yếu với các đối tác của Selventa - các công ty trong lĩnh vực dược, công nghệ sinh học và chẩn đoán y khoa. Một doanh nghiệp trẻ khác là Vivo đã ứng dụng ý tưởng của các nền móng mạng từng lớp như blog để tạo mạng lưới bàn bạc tri thức (về các kết quả thí điểm, các ý tưởng...) Giữa các nhà nghiên cứu. Thêm một hãng trong ngành công nghiệp trò chơi chỉ là thêm một hãng vào ngành công nghiệp. Nhưng khi so sánh trò chơi với dược phẩm thì đó lại là ý tưởng tươi mới, có rủi ro nhưng có thể là một thị trường mới. Dù gì thì nghĩ ra một thị trường mới và dẫn đầu ở đó vẫn hơn là ở lại giành giật thị trường cũ. (Minh họa của Sean Gourley/ Quid). Những vệt trắng lớn giữa những tập đoàn lớn trên bản đồ công nghệ là lĩnh vực có thể sản sinh gì đó trác việt. Chỉ có thể nhìn thấy và chú ý tới nó sau khi phần mềm tự động phân tách hàng nghìn tài liệu. Chương trình của Quid vì vậy giúp nhìn thấy những mô hình đặc sắc sinh ra từ công nghệ lai. Còn một thí dụ sáng giá nữa: Công ty superDimension. Công ty này nghĩ ra công nghệ nội soi phế quản nhờ vào công nghệ vệ tinh định vị GPS. Trên ngực của bệnh nhân, người ta đặt 3 thiết bị điện từ trường đóng vai trò các vệ tinh và thực hành chức năng định vị, dẫn hướng cho chiếc đầu dò đi sâu vào trong phổi. Nhờ kỹ thuật của superDimension, bác sĩ có thể kiểm soát được vị trí của đầu dò với độ chính xác cực cao còn các ống thông tự chúng có thể nhúng sâu hơn vào phế quản so với với các kỹ thuật khác mà không làm thương tổn các vách phổi. Và, đó cũng chỉ là một điểm trong trắng nhiều nghìn điểm như vậy trên bản đồ gene công nghệ thế giới. Điều ham thích nhất bắt đầu khi, trong một vệt trắng nào đó nảy sinh các điểm nối đuôi nhau. Trước mắt chúng ta đang bắt đầu hình thành một phân khúc thị trường mới cuộn nhiều cụ kỹ thuật và tiền bạc. Và dù rằng sự khác biệt so với các công nghệ bình thường không phải là điều bảo đảm thành công rút cuộc, nhưng những công ty tiên phong khai hoang những lĩnh vực mới vẫn là những người ủng hộ giáp cho sự tiến bộ (của công nghệ). Hích là Quid không chỉ phân tách hàng nghìn dự án mà còn phân tách dự án của chính bản thân hãng. Công ty đang tiếp tục hoàn thiện phần mềm của mình, chính xác hóa các thuật toán phân loại dữ liệu. Theo Sean Gourley, một đồng sáng lập khác của Quid và là Giám đốc công nghệ của hãng, trên cơ sở bản đồ do Quid xây dựng, ngay từ bây chừ đã có thể đưa ra một số dự báo. Nhưng trong tương lai, chúng cần được làm cho xác thực và hoàn thiện hơn. Với dự án của mình, Quid đã hợp nhất các thủ thuật và phương pháp từ toán học, kinh tế học, kỹ thuật học và ngôn ngữ học. Có thể đoan chắc rằng chính Quid cũng sinh ra từ các vệt trắng trên bản đồ tiến bộ công nghệ thế giới. Và điều đó có tức là có thể hy vọng vào thành quả về sau của công ty thất thường này. Lâm thời, Quid mới chỉ có 8 khách hàng. Nhưng những khách hàng này đã sử dụng những dữ liệu đầu tiên từ chương trình phần mềm "bản đồ gen công nghệ của thế giới" của Quid để ra quyết định trong lĩnh vực tài trợ các dự án mới.