Với những thông báo mà VAMC đưa ra, theo tôi đây là giải pháp độc nhất vô nhị giờ mà VN có thể ứng dụng để xử lý dứt điểm nợ xấu, bởi thường phí giải quyết cần một khoản tiền khôn cùng tốn kém, đắt đỏ trong khi nguồn lực của quốc gia lại có hạn
Đây không phải là điều bất ngờ khi kinh tế vĩ mô còn trì trệ. - Mới đây Cty Tài chính Quốc tế (IFC) cho rằng nên xây dựng cơ chế thị trường để đấu giá các khoản nợ xấu , đây là “chìa khóa” giúp dọn nợ xấu chóng vánh nhất? Liệu đây có là phương án hữu hiệu nhất ? Tôi nghe có thông báo lãnh đạo Cty VAMC đã đánh tiếng, trong khoảng 2 tháng tới Cty này sẽ phát hành trái phiếu đặc biệt cho khoảng 10 nhà băng để đổi lấy 10.
Qua nhiều cuộc khủng hoảng tài chính, mỗi nước đều có cách xử lý tài sản rủi ro và nợ xấu riêng nhằm lưu thông dòng vốn trong nền kinh tế. Phần còn lại - nhưng chiếm tỉ trọng lớn - là để mua cổ phiếu ưu đãi của các nhà băng.
Để giải cứu những tổ chức tín dụng sắp "chết", Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) quyết định bơm 700 tỉ USD. Ngoài ra, VAMC cũng có thể vỡ hoang nguồn vốn ngoại, bán nợ xấu cho các tổ chức nước ngoài.
- Xin cảm ơn ông ! Phương Hà thực hành Email Print Fed, Phố Wall, Trung Quốc, khoản nợ. Với những tài sản là bất động sản, trước đây được đánh giá cao quá mức để vay cho bằng được, nay giá đi xuống, trong khi thiếu những Cty định giá độc lập và hành xử một cách khách quan, vậy thì giá mua, giá bán như thế này cả một vấn đề không nhỏ
- Vậy theo ông để nhà ĐTNN quan tâm, mua nợ xấu thì chúng ta cần phải làm gì? Để thị trường nợ xấu VN được “quốc tế hóa” thì đầu tiên là phải đổi thay khung pháp lý để cho những người mua nợ có thể thanh lý được nợ, nhất là với tài sản đảm bảo của khoản nợ là bất động sản - vấn đề mà các NHTM trong nước đều ngại mỗi khi bán nợ.
Rõ ràng với những quy định quá chặt có phần "lợi" cho VAMC như bây giờ thì phần rủi ro bán nợ vẫn thuộc về phía NHTM. Sau 5 năm nếu không xử lý được hết nợ xấu thì ngân hàng thương nghiệp phải lấy lại món nợ đó và "ôm" số nợ này.
Dù rằng, VAMC đã ra đời nhưng với các điều kiện ngặt nghèo như nợ xấu phải có thế chấp tối thiểu 65% bằng bất động sản, người đi vay phải còn tồn tại và chứng minh được khả năng trả nợ. Tỉ dụ, tình trạng nhà băng A mua hộ nợ cho ngân hàng B theo kiểu cùng nhau hợp nhất một mức giá mà mai kia, B có thể mua lại từ A. Nếu VAMC cởi bỏ nút thắt này, theo tôi không chỉ nhà đầu tư trong nước mà ngay cả các tổ chức nước ngoài tham gia vào quá trình mua bán nợ cùng VAMC.
Với Mỹ, cuộc khủng hoảng tài chính Phố Wall năm 2008 bắt nguồn từ bong bóng bất động sản vỡ lẽ - cảnh ngộ khá tương đồng với VN hiện nay.
Rõ ràng với những quy định quá chặt có phần "lợi" cho VAMC như hiện giờ thì phần rủi ro bán nợ vẫn thuộc về phía nhà băng thương nghiệp
Mỹ một mặt thẳng tay bơm vốn giải cứu ngân hàng nhưng lại không can thiệp sâu vào điều hành. Khiến ngay các ngân hàng (chưa nói tới các tổ chức khác) ngần ngại khi bán nợ cho VAMC. Nếu hai điều này được thực hiện, tôi tin là không chỉ các nhà băng muốn bán nợ cho VAMC mà các nhà ĐTNN sẽ rất quan tâm tới thị trường nợ của hệ thống ngân hàng VN.
- Kết quả kinh doanh mà các ngân hàng vừa công bố mới đây cho thấy tình trạng nợ xấu không thuyên giảm mà có nguy cơ tăng, dù VAMC đã đi vào hoạt động được gần 2 tháng. Thì sẽ có nhiều khoản nợ xấu không đủ điều kiện để được mua lại. Đấy là chưa kể, mua rồi nhưng thanh lý nợ như thế nào, đặc biệt là đối với tài sản bất động sản khi mà kèm theo đó là vô số rối rắm của pháp luật, tính sáng tỏ cực kỳ thấp mà họ chưa gặp bao giờ.
Điều này cũng khiến bức tranh nợ xấu của hệ thống ngân hàng vẫn còn xám xịt. Với chuyên gia lâu năm nghiên cứu về vấn đề này, quan điểm của ông thế nào? Như các bạn đã biết, mô hình Cty xử lý nợ xấu ở mỗi nhà nước không giống nhau nhưng đây chính tà tà dụng cụ hữu hiệu của hệ thống NHNN để tái cấu trúc toàn ngành
Bên cạnh đó, một số ngân hàng vẫn chưa kiểm soát tốt các khoản cho vay khi chạy theo chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng.
Nhưng cản trở là hiện nay VN chưa có được một cơ chế đặc thù để cuộn đầu tư từ các tổ chức, DN nước ngoài dự mua bán nợ xấu tại VN. Cho nên, để thúc đẩy quá trình xử lý nhanh của VAMC, NHNN có thể xem xét miễn giảm một số điều kiện khi mua nợ xấu. Lượng tiền này được phân bổ một phần để mua lại nợ xấu NHTM, một phần dùng để giải quyết thanh khoản tạm thời cho những đơn vị yếu kém.
Hành vi này nhằm mục đích giúp nhau xóa nợ xấu để làm đẹp bảng cân đối tài sản mà đáng lẽ, những Cty kiểm toán khi gặp những trường hợp như thế thì phải có chú giải trong bảng kiểm toán, nhưng họ đã lờ đi.
Về việc đánh tiếng mua nợ xấu, tôi không nghĩ các nhà ĐTNN có thể dễ dàng mua, bán nợ xấu ở VN bởi việc đó chưa có tiền lệ. Như vậy, nếu để các nhà ĐTNN quan tâm tới khoản nợ xấu của hệ thống nhà băng VN thì điều quan yếu nhất là giá, và khung pháp lý. Còn Malaysia, với mô hình Danaharta, đã giải phóng thành công 70% nợ xấu nhờ trao cho tổ chức giải quyết nợ xấu một khung khổ pháp lý đặc biệt
000 tỉ đồng nợ xấu (tương đương 474 triệu USD). Nếu ứng dụng các quy định theo Thông tư 02/2013 của NHNN về phân loại và trích lập đề phòng rủi ro thì nợ xấu sẽ cao hơn hiện thời (Thông tư này đã được dời đến tháng 6/2014 mới ứng dụng).
Các phương án trên đều có thể vận dụng được vào VN, tuy nhiên cho đến nay VN đã thành lập VAMC, nhưng khung pháp lý của Cty này vẫn chưa hoàn chỉnh khiến việc mua bán nợ chưa thể tiến hành ngay được. Tỉ lệ chiết khấu chưa rõ ràng, trong khi một số quy chế để bán nợ cho VAMC lại khá ngặt nghèo, như tổ chức tín dụng có nợ xấu 3% tổng dư nợ và khoản nợ phải được đảm bảo bằng 60% giá trị tài sản bất động sản.
- Báo cáo ông, các tổ chức tài chính nước ngoài có chung nhận định là các nhà đầu tư quốc tế đã sẵn sàng mua nợ xấu VN. Bên cạnh đó, nợ xấu của hệ thống ngân hàng vẫn chưa được ban bố đầy đủ. Với mục đích thứ ba, Fed chọn lựa mua cổ phiếu ưu đãi thay vì loại phổ biến.
Trung Quốc thành công nhờ trực diện xử lý nợ xấu DNNN trong khi Nhật sẵn sàng cho tự sụp đổ nếu nhà băng quá yếu kém
Như thế, rủi ro chính vẫn là các ngân hàng thương mại vì họ bán nợ đi, không biết được chiết khấu và hưởng được bao lăm trong khi vẫn phải trích lập ngừa rủi ro 20% cho các khoản nợ để giảm trừ giá trị trái khoán. Nhiều DN vẫn gặp khó khăn, không bán được hàng nên khó trả nợ vay đúng hạn. Và để Cty VAMC mua được nhiều nợ thì kinh nghiệm các nước đã chỉ ra rằng: Trước hết, VAMC phải xác định rõ đích và kế hoạch kinh doanh một cách dài hạn, VAMC phải thúc đẩy nhanh quá trình chuyển nhượng tài sản, xử lý nợ xấu, xây dựng phương án kinh dinh, xác định chiến lược cho các tài sản sau thu hồi… Những vấn đề quản trị và tính sáng tỏ của VAMC được đưa lên hàng đầu, duyệt y sở hữu hàng ngũ chuyên gia có chuyên môn cao nhưng độc lập hoàn toàn với NHNN.
Ông nhận định về vấn đề này như thế nào ? Trong mỏng tài chính đã công bố hồ hết các ngân hàng đều không giải thích chi tiết lý do nợ xấu gia tăng.
Thêm vào đó, không phải ngân hàng thương mại cứ bán nợ cho VAMC là khoản nợ đó được xóa hoàn toàn. Cổ phiếu ưu đãi được hưởng mức cổ tức nhất mực, không phụ thuộc vào khả năng sinh lời nhưng lại không có quyền dự vào việc điều hành ngân hàng. Tuy nhiên “điểm nghẽn" trước tiên, theo tôi nằm chính ở khái niệm "trái khoán đặc biệt" mà VAMC trả cho các nhà băng thương mại khi mua nợ xấu.
