Thứ Năm, 19 tháng 9, 2013

Top 3 và khoảng tài năng trống Federer.

Gasquet nổi bật với cú trái một tay có độ xoáy cao và góc mở rất rộng

Top 3 và khoảng trống Federer

Còn Gasquet, anh đã quật ngã David Ferrer.

Nó không phải là một cú "penalty" khi bóng nảy cao ở trong sân để thoải mái đè bóng dứt điểm, mà là cú thuận tay xử lý với độ xoáy nhiều nhằm vừa tạo độ an toàn trong khi vẫn có thể hướng tới góc đánh khó để tạo ra cú ăn điểm ngay sau khi giao bóng.

Còn Nadal hoặc Djokvic có Murray đón chờ ở bán kết là thử thách (thậm chí cả từ góc cạnh thể lực nếu phải đánh bán kết năm set). Trận thua Robredo ở vòng 4 US Open 2013 là điển hình cho sự đơn điệu trong lối đánh (dù lối đánh ấy đã làm nên huyền thoại văng mạng). Federer càng ngày càng xa "Big Four" Khái niệm top 4 không mới.

Federer không còn là ứng viên quán quân ở các giải đấu anh tham gia, kể cả khi đó chỉ là Masters 1000 và đôi khi là ATP 500. Nhưng, nếu có cho trận đấu ấy được đánh lại, Wawrinka vẫn sẽ là kẻ thất bại. Đó là trận đấu mang tính biểu tượng, như một sự khẳng định rằng việc tay vợt người Tây Ban Nha nay cũng 31 tuổi có thể có vị trí trong top hàng đầu là chẳng thể. Thế nên, Wawrinka, nay 28 tuổi, dù đã lần trước tiên đi xa hơn Federer ở một kỳ US Open, nhưng anh sẽ không thể vươn tới đỉnh cao của top 4 chứ chưa nói tới việc thay thế Federer.

Đáng tiếc là gần tám tháng sau trận đấu xuất sắc và cũng dồn Djokovic tới set thứ năm (vòng bốn Australia Open), Wawrinka không cải thiện được gì về sức bền, độ dai sức. Điểm yếu lớn nhất của Gasquet ngoài nền tảng thể lực, còn phạm phải sự đòi hỏi buộc phải có của một nhà vô địch tennis hiện đại: lấy cú thuận tay làm vũ khí chủ chốt.

Nhưng bản thân Gasquet lại không đủ sức để vươn lên một đẳng cấp cao hơn.

Tay vợt người Ukraina đã từng được coi là tiềm năng thật, khi từng vào tới chung kết US Open 2004 với Murray ở nội dung trẻ (từ 18 tuổi trở xuống).

Top 4 thậm chí được tách biệt so với phần còn lại trong nhóm 10 tay vợt hàng đầu bởi một khoảng cách nhất thiết về đẳng cấp

Top 3 và khoảng trống Federer

Không còn Federer trong top 4 là nuối tiếc. Ba năm qua, Federer vẫn có những đổi thay nhỏ trong các trận đấu của mình tùy theo từng thời điểm, nhưng quá ít: Chỉ là lên lưới nhiều hơn một tẹo, hoặc anh cầm trả giao bóng bằng cú bung trái ngay thay vì bộc trực cắt bóng (khi gặp Nadal).

Họ được chia đều vào hai nhánh, để rồi thường như kỳ vọng, bốn tay vợt đỉnh cao vào tới bán kết. Đến một người chân chỉ hạt bột như David Ferrer còn làm được nhiều hơn thế, khi tay vợt hiện đang đứng thứ 4 thế giới đã vào tới trận chung kết Roland Garros 2013.

Có thể Federer vẫn đủ sức và đủ tài để giành thêm một Grand Slam nữa (nhiều người hy vọng thế), nhưng để đạt được sự ổn định rồi trở lại như một đối cực thực sự với Nadal, Djokovic và Murray là không thể. Nhưng người trẻ nhất cũng sinh năm 1991 (Dimitrov), còn lại sinh năm 1990.

Dimitrov có sự toàn diện về kỹ chiến thuật nhưng lại đặc biệt hạn chế về thể lực, đó là chưa kể tới việc để chuyện bên ngoài sân cỏ chi phối quá sớm và quá nhiều. Nhưng tám năm tiếp theo anh trở thành tầm thường. Đẳng cấp ấy là Nadal với thành tích suốt chín năm qua đều giành ít nhất một Grand Slam, là kỷ lục tám vương miện Roland Garros, là đã từng giành ba Grand Slam trong một năm, và con số 13 danh hiệu Grand Slam đầy ấn tượng khi mới 27 tuổi.

Và Federer cũng như Nadal, giành 13 Grand Slam ở tuổi 27, luôn là ứng viên số 1 cho chức vô địch của tất cả các giải (trừ Roland Garros) trong quãng thời gian kéo dài 6 năm (2003 -2009). Top 3 sẽ khiến cho cuộc đấu nhiều khi mang tính may rủi (chí ít là lý thuyết).

Chưa có ai lấp vào chỗ trống ấy là nỗi đau!. Khả dĩ nhất chỉ là bước lại con đường của Pete Sampras cách nay mười năm: Huyền thoại Mỹ quán quân Grand Slam rút cuộc khi đứng thứ 17 thế giới. Đặc biệt, các kết quả trong năm 2013 đã chứng minh sự bật bãi của Federer là phũ phàng nhưng chẳng thể chối bỏ

Top 3 và khoảng trống Federer

Đó song song là đỉnh cao của sự nghiệp của cả hai tại US Open nói riêng và Grand Slam nói chung.

Nhưng giống như các tay vợt khác trong top 10, kể cả nhà vô địch US Open 2009 Juan Martin Del Potro, họ không hoặc chưa tụ họp đủ các nguyên tố cần thiết để đạt sự ổn định cũng như để làm nên các thắng lợi mang tính lịch sử trước những thách thức thực thụ. Nadal thậm chí còn sớm hơn: vô địch Roland Garros khi mới 19. Kết quả ấy tạo cảm giác nuối tiếc tràn trề. Những tài năng trẻ chưa có nhiều sự đột phá Cả ba đều chưa đạt tới thứ hạng thực sự của một tay vợt trong top 10.

Anh không thể lọt vào trận chung kết nào của bốn Grand Slam trong năm, bị loại trước vòng tứ kết ở US Open và Wimbledon - hai giải diễn ra trên mặt sân chuộng nhất. Có thể đó là những tay vợt nằm ngoài top 100 như Stakhovsky, hay ngấp nghé 100 như Daniel Brands.

Và đẳng cấp ấy là  Federer  với sao kỷ lục minh chứng sự ngự trị trên đỉnh cao, bề dày thành tích của một huyền thoại như 36 trận tứ kết liên tục, 23 trận bán kết liên tục ở các giải Grand Slam. Rồi thua ở Roland Garros là điều đương nhiên khi lãnh địa ấy thuộc về kẻ khác. Và cũng chỉ được một trận. Thất bại ở tứ kết của Murray tại Arthur Ashe là đòn đau, nhưng nền móng thể lực và khát vọng hoàn thiện của anh vẫn đủ để anh là một chuyên gia của những trận đấu 5 set, thậm chí chiếm ưu thế so với Djokovic.

Như hiện thời, nhánh bốc thăm nào có số 4 Ferrer đều được coi là may mắn. Thứ hạng ấy buộc phải có sự ổn định, mà việc bốn Grand Slam liên tiếp (tới trước US Open) đều vào đến chung kết của Murray gần đây là chuẩn, hay ít nhất, nó cũng được xây đắp bằng việc anh có bốn lần khác vào tới trận chung cuộc dù chưa vô địch lần nào.

Nadal xử lý bóng ngắn, bóng thấp ở trong sân cực tốt nhờ độ xoáy của cú thuận tay để xây dựng nên từng đường bóng dứt điểm

Top 3 và khoảng trống Federer

Khi Djokovic quán quân Australian Open 2008, anh mới 21 tuổi. Rõ ràng tay vợt người Thụy Sĩ chưa đủ khả năng để đương đầu với những trận đấu vắt sức và vắt trí ở Grand Slam. Hụt hẫng Top 3  Top 4 là sự chuẩn nếu nhìn từ các kết quả bốc thăm lẫn kết quả thực tế ở các giải Grand Slam. Họ cùng nằm trong top 10 (Wawrinka số 10, còn Gasquet số 8), và có diễn tả diện ở đó trong một thời kì dài nữa bởi sự dị biệt về trình độ và đẳng cấp so với các tay vợt còn lại trong top 30 thế giới.

Thứ hạng ấy có thể được tạo dựng bởi thành tích, mà quan yếu nhất ở hệ thống Grand Slam. Federer đang mất phương hướng  Ai thay Federer, hay chìa khóa thành công của tennis hiện đại  ? Suất chơi bán kết của  Federer  và Murray ở US Open thuộc về Wawrinka và Gasquet. Wawrinka phong phú, đa dạng và cũng ấn tượng hơn bởi ngoài cú trái một tay có sức nặng đáng kể thì anh có cú thuận tay chuẩn và lối chơi toàn sân với khuynh hướng lên lưới dứt điểm.

Janowicz có thừa sức khỏe, mà thiếu đầu óc, chỉ biết cậy vào hai cú giao bóng và thuận tay. Và rõ ràng, không thể xếp một tay vợt chỉ giành nổi một danh hiệu vô địch ATP 250 kể từ đầu năm vào nhóm những tay vợt hàng đầu của hàng đầu được nữa. Nhưng thành tích kiểu vô địch US Open một lần rồi chưa thể vào tới trận chung kết Grand Slam nào nữa trong bốn năm qua như Juan Martin Del Potro lại chưa đủ.

Điều rưa rứa xảy ra với hiện tượng Darcis (Bỉ), cũng hạ Nadal ở Wimby năm nay, vẻ ngoài nhìn trẻ, nhưng chẳng ai kỳ vọng vào người đã 29 tuổi! Rồi Stakhovsky, kẻ hạ gục Federer cùng giải đấu, cũng 27 tuổi.

Thứ hạng của "Big Four" được kiến lập bởi thành tích ở Grand Slam  Vĩnh biệt Top 4 nhé, Federer!  Nhưng người vĩ đại nhất trong nhóm đỉnh cao của đỉnh cao nói trên đã bị đánh bật ra khỏi Top 4.

Điểm mạnh nhất của Gasquet giờ đây là cú trái, trong khi cú phải của anh lại gần như chỉ để cài bóng. Vẫn trẻ?  Khi Federer vô địch Grand Slam trước hết (Wimby 2003), anh 22 tuổi

Top 3 và khoảng trống Federer

Với anh, đứng cùng với đội ngũ các tay vợt như Berdych, Tsonga, Del Potro đã là một bước tiến ngoạn mục.

Khi Lukas Rosol tạo nên cơn động đất hạ Nadal ở Wimby 2012, có người tự hỏi: Một nhà quán quân mai sau đây chăng? Không, Rosol khi đó đã 27 rồi. Wawrinka đã chỉ thua Djokovic sau năm set sau khi đã dẫn 2-1 sau ba set đầu. Nó là nhóm của các tay vợt đỉnh cao nhất trong số đỉnh cao. Nói tới thế hệ trẻ tiềm năng của tennis ngày nay có Milos Raonic, Dimitrov và Janowicz. Bởi thất bại ở Australian Open có thể được lý giải bởi anh thiếu sự chuẩn bị, và lúc ấy lại mới no nê thành tích khi quán quân Wimbledon 2012 để giành Grand Slam thứ 17 trong sự nghiệp.

Hay đánh bại được Federer giờ đây không chỉ là những người trong top 4, cũng không còn giới hạn phải trong top 10 hay 20. Thứ hạng ấy là như Djokovic, người đã có sáu danh hiệu Grand Slam, trở nên tay vợt trước tiên trong lịch sử vô địch Australian Open ba năm liền, rồi mới nới rộng chuỗi trận bán kết Grand Slam liên tục lên con số 14, trong đó có 7 trận bán kết US Open không ngắt quãng.

Tennis bữa nay không còn những nhân kiệt trẻ đủ sức làm như thế nữa. Nhưng đến Wimbledon và đặc biệt là US Open, Federer cho thấy những điểm yếu chí mạng khác bên cạnh sự già cỗi do tuổi tác: Thiếu sự điều chỉnh chiến thuật trước các đối thủ khác nhau.

Gasquet hay Wawrinka chưa tiệm cận được với top đầu  25 tuổi. Nó gần giống với cách đánh tốc hành của Federer trước kia, khi anh serve và dứt điểm cực nhanh ở lần chạm bóng tiếp theo, và cách chơi của Nadal hiện thời được John McEnroe cũng như Brad Gilbert (tác giả cuốn "Thắng xấu trong tennis") coi là chuẩn mực.

Dù Raonic mới đạt tới cột mốc đó hồi tháng trước, nhưng anh chưa bao giờ đi xa hơn vòng 4 Grand Slam. John McEnroe, một trong những huyền thoại tennis Mỹ và thế giới, khi ngồi làm BLV của ESPN và CBS đã nói rằng, kỹ thuật quan trọng nhất của tennis ngày nay là cú thuận tay ở cự ly ngắn.

Vì một lẽ rất giản đơn: anh thua xa so với Djokovic về góc cạnh thể lực.